ŚCIEŻKA POMOCY
PRZEMOC RÓWIEŚNICZA W SZKOLE
Ø DLA UCZNIA
Jeśli doświadczasz przemocy rówieśniczej podejmij stosowne działania.
Poniżej znajdziesz istotne wskazówki dotyczące zgłaszania sytuacji problemowych w szkole.
Pedagog szkolny
ŚCIEŻKA POMOCY
w sytuacji wystąpienia przemocy rówieśniczej
Ø DLA SZKOŁY
Cel ścieżki pomocy
Zapewnienie bezpieczeństwa uczniom i uczennicom, w tym szybkiej, adekwatnej i skutecznej reakcji szkoły w związku z wystąpieniem przemocy rówieśniczej (fizycznej, psychicznej, słownej, cyberprzemocy itp.), mające na celu ochronę dziecka doznającego przemocy, przemodelowanie zachowania sprawców i zapobieganie dalszym incydentom w szkole.
ŚCIEŻKA POMOCY
PRZEMOC RÓWIEŚNICZA W SZKOLE
Ø RODZIC
Jeśli wiesz, że Twoje dziecko może doświadczać przemocy rówieśniczej - reaguj.
Poniżej znajdziesz wskazówki i informacje co zrobić, żeby pomóc swojemu dziecku.
TYDZIEŃ
o przeciwdziałaniu przemocy rówieśniczej
Materiały, bank dobrych praktyk dla szkół podstawowych
|
szkoła podstawowa, klasy I-III |
|
Opowiadanie o Tymku (scenariusz 1-3SP) Fundacja Instytut Edukacji Pozytywnej |
|
Scenariusze lekcji, klasy 1-3. Moja bezpieczna sieć. NASK |
|
szkoła podstawowa, klasy IV-VIII |
|
Sztuka dialogu, czyli jak rozwiązywać konflikty w grupie (Szkoła podstawowa IV-VIII), Zintegrowana Platforma Edukacyjna (ZPE) https://zpe.gov.pl/b/sztuka-dialogu-czyli-jak-rozwiazywac-konflikty-w-grupie/P13OZLxGm |
|
Jak radzić sobie z przemocą (Szkoła podstawowa IV-VIII), ZPE |
|
Bezpieczeństwo w sieci (Szkoła podstawowa IV-VIII), ZPE |
|
Cyberprzemoc (Szkoła podstawowa IV-VIII), ZPE |
|
Praktyczny przewodnik po emocjach skierowany do młodzieży szkolnej: Zrozumieć siebie. Fundacja Życie warte jest rozmowy https://backend.zwjr.pl/media/attachments/poradnik_rozumiec_siebie.pdf |
|
Poradnik dla młodych osób, którzy mają znajomych w kryzysie i nie wiedzą jak im pomóc. Fundacja Życie warte jest rozmowy https://backend.zwjr.pl/media/attachments/Wsparcie_rowiesnicze.pdf |
|
Scenariusze dla grupy wiekowej 10-12 lat wraz z animacją edukacyjną nt. wspierającej roli rozmowy z opiekunem dla osoby doświadczającej hejtu. NASK Scenariusze dla grupy wiekowej 13-14 lat wraz z animacją edukacyjną nt. roli więzi rówieśniczych jako element ochronny wobec zjawiska hejtu w sieci. NASK Materiały edukacyjne - Scenariusze zajęć | SaferInternet *materiały zostaną udostępnione na stronie 15 września |
|
CYBERspot- broszura dla uczniów. NASK |
|
Plakaty- przeciwdziałanie hejtowi rówieśniczemu, NASK · Dotyka Cię hejt? – dla osoby doświadczającej hejtu · Widzisz hejt? – dla świadka · Weź nie hejtuj! – dla sprawcy |
|
Ulotka- Radzenie sobie z cyberprzemocą, NASK Ulotka – Pomoc ofiarom cyberprzemocy |
|
Materiały edukacyjne „ W sieci przyjaźni” (2 scenariusze lekcyjne dla uczniów klas 4-6 SP, podcast „To właśnie jest przyjaźń”, plakat), NASK |
|
szkoła ponadpodstawowa |
|
Język jako narzędzie przemocy. Eugène Ionesco, Lekcja (Liceum ogólnokształcące, Technikum), ZPE https://zpe.gov.pl/b/jezyk-jako-narzedzie-przemocy-eugene-ionesco-lekcja/PgyV3MTc8 |
|
Patologie społeczne (Liceum ogólnokształcące, Technikum) , ZPE |
|
Naturalizm w filmie na przykładzie Męskiej sprawy w reż. Sławomira Fabickiego (Liceum ogólnokształcące, Technikum), ZPE |
|
Szkodliwe treści w internecie (Liceum ogólnokształcące, Technikum), ZPE https://zpe.gov.pl/b/tresci-szkodliwe-w-internecie/PINZ4qDtm |
|
Jak bronić się przed nieczystymi chwytami w dyskusji (Liceum ogólnokształcące, Technikum), ZPE https://zpe.gov.pl/b/jak-bronic-sie-przed-nieczystymi-chwytami-w-dyskusji/POxfdIe3R |
|
Cyberbullying (Liceum ogólnokształcące, Technikum), ZPE |
|
Scenariusze dla grupy wiekowej 15-18 lat wraz z filmem edukacyjnym nt. skutków sprzeciwu bądź jego braku wobec cyberprzemocy rówieśniczej. NASK Materiały edukacyjne - Scenariusze zajęć | SaferInternet *materiał zostanie udostępniony na stronie 15 września. |
|
CYBERspot- broszura dla uczniów, NASK |
|
Plakaty- przeciwdziałanie hejtowi rówieśniczemu, NASK: · Dotyka Cię hejt? – dla osoby doświadczającej hejtu · Widzisz hejt? – dla świadka · Weź nie hejtuj! – dla sprawcy |
|
Ulotka- Radzenie sobie z cyberprzemocą, NASK Ulotka – Pomoc ofiarom cyberprzemocy |
|
Me(nu)todyka- Make it Clear (moduły lekcji dla uczniów w wieku 11-13 i 14-17lat), NASK |
|
Jak i gdzie zgłosić przestępstwo popełnione w Internecie? NASK |
|
dla nauczycieli |
|
K. Ciszewska, S.Zyza Poradnik wspomaganie szkół w zakresie interwencji Poradnictwo Psychologiczno-Pedagogiczne Profilaktyka, ZPE |
|
WEBINARY- Strefa Dobrych Emocji Fundacja Fine, ZPE https://zpe.gov.pl/b/wbinary---strefa-dobrych-emocji-fundacja-fine/PJBBSQRah |
|
Profilaktyka agresji i przemocy rówieśniczej w klasie. Joanna Węgrzynowska (2021), ORE |
|
Agresja i przemoc w szkole czyli co powinniśmy wiedzieć, by skutecznie działać. Ewa Czemierowska-Koruba (2015), ORE Agresja i przemoc w szkole czyli co powinniśmy wiedzieć, by skutecznie działać |
|
Przemoc rówieśnicza – o czym musimy pamiętać a często zapominamy. Jacek Pyżalski (prezentacja), ORE Przemoc rówieśnicza – o czym musimy pamiętać a często zapominamy |
|
Zapobieganie agresji w szkole. Metody organizacji codziennej pracy wychowawczej. Tomasz Garstka (2015), ORE Zapobiegania agresji w szkole. Metody organizacji codziennej pracy wychowawczej |
|
Postawy i oddziaływania dorosłych w przeciwdziałaniu przemocy rówieśniczej. Tomasz Garstka. ORE Postawy i oddziaływania dorosłych w przeciwdziałaniu przemocy rówieśniczej |
|
Psychologiczne aspekty bullyingu: perspektywa sprawcy, ofiary i świadka. Katarzyna Fenik. ORE Psychologiczne aspekty bullyingu: perspektywa sprawcy, ofiary i świadka. |
|
Dobrze ze złością. Jak wspierać dzieci i młodzież w konstruktywnym radzeniu sobie ze złością. Katarzyna Zawisza-Mlost (2021), ORE Dobrze ze złością. Jak wspierać dzieci i młodzież w konstruktywnym radzeniu sobie ze złością |
|
Zagrożenia pornografią. Zagrożenia rozwoju psychoseksualnego związane z dostępem do treści pornograficznych. Leszek Putyński (2015) (szkoły ponadpodstawowe), ORE |
|
Zarządzanie emocjami. Krok w stronę zdrowia psychicznego. Marta Jankowska (2020), ORE |
|
W stresie. Strategia oswajania. Jagoda Sikora (2024), ORE |
|
Poradnik Bezpieczna szkoła. Zagrożenia i zalecane działania profilaktyczne w zakresie bezpieczeństwa fizycznego i cyfrowego uczniów. MEN. (2020), ORE |
|
Zagrożenia w Internecie. Zapobieganie – reagowanie. Seksting. NASK. ORE. (broszura) Zagrożenia w Internecie. Zapobieganie – reagowanie. Seksting. |
|
Zagrożenia w Internecie. Zapobieganie – reagowanie. Gry komputerowe. NASK. ORE. (broszura) Zagrożenia w Internecie. Zapobieganie – reagowanie. Gry komputerowe |
|
Zagrożenia w Internecie. Zapobieganie – reagowanie. Cyberprzemoc. Cześć 1. NASK. ORE. (broszura) Zagrożenia w Internecie. Zapobieganie – reagowanie. Cyberprzemoc. Cześć 1 |
|
Zagrożenia w Internecie. Zapobieganie – reagowanie. Cyberprzemoc. Cześć 2. NASK. ORE.(broszura) Zagrożenia w Internecie. Zapobieganie – reagowanie. Cyberprzemoc. Cześć 2 |
|
Program wychowawczo-profilaktyczny – krok po kroku. Magdalena Wieczorek (2018), ORE |
|
Opracowujemy i ewaluujemy program wychowawczo-profilaktyczny szkoły. Zbigniew Gaś, Wiesław Poleszak (2017), ORE Opracowujemy i ewaluujemy program wychowawczo-profilaktyczny szkoły |
|
Działania wychowawczo-profilaktyczne a diagnoza potrzeb środowiska szkolnego. Joanna Borowik (2018), ORE Działania wychowawczo-profilaktyczne a diagnoza potrzeb środowiska szkolnego |
|
Klimat społeczny szkoły. Wiesław Poleszak, ORE |
|
Pakiet materiałów dotyczących komunikacji bez przemocy, w tym materiały dla mediatorów, Fundacja Instytut Edukacji Pozytywnej |
|
Publikacja „Psychoedukacja dla nauczycieli i nauczycielek oraz rodziców”. IBE |
|
Jak rozmawiać z rodzicem ucznia w kryzysie. Fundacja Życie warte jest rozmowy https://backend.zwjr.pl/media/attachments/Jak_rozmawia%C4%87_z_rodzicem_ucznia_w_kryzysie.pdf |
|
Poradnik dla nauczycieli: Samouszkodzenia u dzieci i młodzieży. Fundacja Życie warte jest rozmowy https://backend.zwjr.pl/media/attachments/Samouszkodzenia_u_dzieci_i_m%C5%82odzie%C5%BCy.pdf |
|
Poradnik dla nauczycieli: Wsparcie ucznia po próbie samobójczej. Fundacja Życie warte jest rozmowy
|
|
Interwencje po śmierci samobójczej – o znaczeniu i potrzebie działań postwencyjnych w szkole. Fundacja Życie warte jest rozmowy https://backend.zwjr.pl/media/attachments/poradnik_interwencje_po_smierci_samobojczej.pdf |
|
Poradnik nt. samouszkodzeń u młodzieży, skierowany do środowiska szkolnego (nauczyciele, wychowawcy, szkolni specjaliści) Fundacja Życie warte jest rozmowy https://backend.zwjr.pl/media/attachments/poradnik_samouszkodzenia_QdscBfH.pdf |
|
Cyberlekcje 3.0 – scenariusze lekcji, NASK Klasy 4-6. Nie hejtuję - nie dołuję Klasy 7-8 – zagrożenia w sieci i cyberprzemoc Szkoła ponad podstawowa – Cyberprzemoc Cyberlekcje 3.0. – webinary, NASK (28.10.2025r. klasy 7-8: Cyberprzemoc; 18.11.2025r. klasy 4-6: Nie hejtuję- nie dołuje. Cyberprzemoc; 9.12.2025r. SPP: Cyberprzemoc) |
|
Jak i gdzie zgłosić przestępstwo popełnione w Internecie? NASK |
|
Międzynarodowa Konferencja (23-26 września 2025r), NASK |
|
Gala Bezpiecznego Internetu (10 lutego 2026r.), NASK
|
|
Materiały pomocnicze dla nauczycieli w kontaktach z osobami w kryzysie samobójczym |
|
Zarządzanie konfliktem w szkole – broszura i plakat, materiał dla nauczycieli, dyrektorów, wychowawców, specjalistów w szkole dla klasy 7-8 szkoły podstawowej i ponadpodstawowej, Centrum Edukacji Obywatelskiej https://uczotwartosci.ceo.org.pl/material/zarzadzanie-konfliktem-w-szkole/
|
|
Karty do analizy wydarzeń i procesów społecznych. Scenariusz lub ćwiczenie, materiał dla nauczycieli, wychowawców dla klas 7-8 szkoły podstawowej i ponadpodstawowej. Centrum Edukacji Obywatelskiej https://uczotwartosci.ceo.org.pl/material/karty-do-analizy-wydarzen-i-procesow-spolecznych/
|
|
Karty do rozmów i działań na temat praw człowieka. Scenariusz lub ćwiczenie, materiał dla dyrektorów, wychowawców, specjalistów w szkole, bibliotekarzy dla klas 7-8 szkoły podstawowej i ponadpodstawowej, Centrum Edukacji Obywatelskiej |
|
Jak reagować na przemoc w klasie? Film/webinarium, materiał dla nauczycieli, wychowawców, specjalistów w szkole, klasy 1-8 szkoły podstawowej i ponadpodstawowej https://uczotwartosci.ceo.org.pl/material/jak-reagowac-na-przemoc-w-klasie/ |
|
Dla rodziców |
|
WEBINARY- Strefa Dobrych Emocji Fundacja Fine, ZPE https://zpe.gov.pl/b/wbinary---strefa-dobrych-emocji-fundacja-fine/PJBBSQRah |
|
Agresja i przemoc w szkole czyli co powinniśmy wiedzieć, by skutecznie działać. Ewa Czemierowska-Koruba (2015), ORE Agresja i przemoc w szkole czyli co powinniśmy wiedzieć, by skutecznie działać |
|
Przemoc rówieśnicza – o czym musimy pamiętać a często zapominamy. Jacek Pyżalski (prezentacja), ORE Przemoc rówieśnicza – o czym musimy pamiętać a często zapominamy |
|
Postawy i oddziaływania dorosłych w przeciwdziałaniu przemocy rówieśniczej. Tomasz Garstka. ORE Postawy i oddziaływania dorosłych w przeciwdziałaniu przemocy rówieśniczej |
|
Psychologiczne aspekty bullyingu: perspektywa sprawcy, ofiary i świadka. Katarzyna Fenik. ORE Psychologiczne aspekty bullyingu: perspektywa sprawcy, ofiary i świadka. |
|
Dobrze ze złością. Jak wspierać dzieci i młodzież w konstruktywnym radzeniu sobie ze złością. Katarzyna Zawisza-Mlost (2021), ORE Dobrze ze złością. Jak wspierać dzieci i młodzież w konstruktywnym radzeniu sobie ze złością |
|
Zagrożenia pornografią. Zagrożenia rozwoju psychoseksualnego związane z dostępem do treści pornograficznych. Leszek Putyński (2015) (szkoły ponadpodstawowe), ORE |
|
Zarządzanie emocjami. Krok w stronę zdrowia psychicznego. Marta Jankowska (2020), ORE |
|
W stresie. Strategia oswajania. Jagoda Sikora (2024), ORE |
|
Zagrożenia w Internecie. Zapobieganie – reagowanie. Seksting. NASK. ORE. (broszura) Zagrożenia w Internecie. Zapobieganie – reagowanie. Seksting. |
|
Zagrożenia w Internecie. Zapobieganie – reagowanie. Gry komputerowe. NASK. ORE. (broszura) Zagrożenia w Internecie. Zapobieganie – reagowanie. Gry komputerowe |
|
Zagrożenia w Internecie. Zapobieganie – reagowanie. Cyberprzemoc. Cześć 1. NASK. ORE. (broszura) Zagrożenia w Internecie. Zapobieganie – reagowanie. Cyberprzemoc. Cześć 1 |
|
Zagrożenia w Internecie. Zapobieganie – reagowanie. Cyberprzemoc. Cześć 2. NASK. ORE.(broszura) Zagrożenia w Internecie. Zapobieganie – reagowanie. Cyberprzemoc. Cześć 2 |
|
Działania wychowawczo-profilaktyczne a diagnoza potrzeb środowiska szkolnego. Joanna Borowik (2018), ORE Działania wychowawczo-profilaktyczne a diagnoza potrzeb środowiska szkolnego |
|
Klimat społeczny szkoły. Wiesław Poleszak, ORE |
|
Pakiet materiałów dotyczących komunikacji bez przemocy, w tym materiały dla mediatorów, Fundacja Instytut Edukacji Pozytywnej |
|
Publikacja „Psychoedukacja dla nauczycieli i nauczycielek oraz rodziców”. IBE |
|
Poradnik pierwsza pomoc emocjonalna, Fundacja Życie warte jest rozmowy https://backend.zwjr.pl/media/attachments/Pierwsza_pomoc_emocjonalna_PzkRQHs.pdf |
|
„ W sieci wyzwań. Sztuka wychowania w cyfrowym świecie”- poradnik dla rodziców. NASK |
|
Podcasty „Cyfrowe wieczory dla rodziców” NASK https://www.youtube.com/@saferinternetpolska |
|
Jak i gdzie zgłosić przestępstwo popełnione w Internecie? NASK |
|
Międzynarodowa Konferencja (23-26 września 2025r), NASK |
|
Gala Bezpiecznego Internetu (10 lutego 2026r.), NASK |
|
Załączniki |
|
Ścieżka pomocy - uczeń |
|
Ścieżka pomocy - rodzic |
|
Ścieżka pomocy - szkoła |
|
Załącznik nr 1 Scenariusze lekcji wychowawczych w programie „Działaj/rozmawiaj, materiał dla nauczycieli, Fundacja Instytut Edukacji Pozytywnej |
|
Załącznik nr 2 Materiały do samokształcenia w programie „Działaj/rozmawiaj” liderzy wsparcia rówieśniczego, Fundacja Instytut Edukacji Pozytywnej |
|
Załącznik nr 3 Ramka pomocowa – Telefony pomocowe |
|
Załącznik nr 9 Cyberprzemoc- ebook dla uczniów w wieku 14-18 i rodziców, Fundacja Nie widać mnie |
|
Załącznik nr 10 Bullying – jak go określić, dzieci w wieku 12-18 lat, Fundacja Nie widać mnie |
|
Załącznik nr 11 Sztuka komunikacji – ebook dla dzieci w wieku 12-18 lat, Fundacja Nie widać mnie |
|
Załącznik nr 12 School vibes – codzienność szkolna, ebook dla dzieci w wieku 14-18 lat, Fundacja Nie widać mnie |
|
Załącznik nr 13 Techniki radzenia sobie z trudnymi emocjami dla nastolatków w wieku 12-18 lat, Fundacja Nie widać mnie |
|
Załącznik nr 14 Stres- broszura dla dzieci w wieku 13-18 lat, Fundacja Nie widać mnie |
|
Załącznik nr 15 Jak radzić sobie ze stresem dla nastolatek w wieku 15-18 lat, Fundacja Nie widać mnie |
|
Załącznik nr 16 Siła więzi rodzinnych – ebook dla rodziców dzieci w wieku 5-12 lat, Fundacja Nie widać mnie |
|
Załącznik nr 17 Dlaczego czujesz to, co czujesz – ebook dla nastolatków 14-18 lat, Fundacja Nie widać mnie |
TYDZIEŃ
o budowaniu relacji
Materiały, bank dobrych praktyk dla przedszkoli
|
przedszkola |
|
Opowiadanie "Serduszko z listków"(scenariusz dla przedszkoli), Fundacja Instytut Edukacji Pozytywnej |
|
dla nauczycieli |
|
K. Ciszewska, S. Zyza Poradnik wspomaganie szkół w zakresie interwencji Poradnictwo Psychologiczno-Pedagogiczne Profilaktyka, Zintegrowana Platforma Edukacyjna (ZPE) |
|
WEBINARY- Strefa Dobrych Emocji Fundacja Fine, ZPE https://zpe.gov.pl/b/wbinary---strefa-dobrych-emocji-fundacja-fine/PJBBSQRah |
|
Profilaktyka agresji i przemocy rówieśniczej w klasie. Joanna Węgrzynowska (2021), ORE |
|
Agresja i przemoc w szkole czyli co powinniśmy wiedzieć, by skutecznie działać. Ewa Czemierowska-Koruba (2015), ORE Agresja i przemoc w szkole czyli co powinniśmy wiedzieć, by skutecznie działać |
|
Przemoc rówieśnicza – o czym musimy pamiętać a często zapominamy. Jacek Pyżalski (prezentacja), ORE Przemoc rówieśnicza – o czym musimy pamiętać a często zapominamy |
|
Zapobieganie agresji w szkole. Metody organizacji codziennej pracy wychowawczej. Tomasz Garstka (2015), ORE Zapobiegania agresji w szkole. Metody organizacji codziennej pracy wychowawczej |
|
Postawy i oddziaływania dorosłych w przeciwdziałaniu przemocy rówieśniczej. Tomasz Garstka. ORE Postawy i oddziaływania dorosłych w przeciwdziałaniu przemocy rówieśniczej |
|
Psychologiczne aspekty bullyingu: perspektywa sprawcy, ofiary i świadka. Katarzyna Fenik. ORE Psychologiczne aspekty bullyingu: perspektywa sprawcy, ofiary i świadka. |
|
Dobrze ze złością. Jak wspierać dzieci i młodzież w konstruktywnym radzeniu sobie ze złością. Katarzyna Zawisza-Mlost (2021), ORE Dobrze ze złością. Jak wspierać dzieci i młodzież w konstruktywnym radzeniu sobie ze złością |
|
Zagrożenia pornografią. Zagrożenia rozwoju psychoseksualnego związane z dostępem do treści pornograficznych. Leszek Putyński (2015) (szkoły ponadpodstawowe), ORE |
|
Zarządzanie emocjami. Krok w stronę zdrowia psychicznego. Marta Jankowska (2020), ORE |
|
W stresie. Strategia oswajania. Jagoda Sikora (2024), ORE |
|
Bezpieczna szkoła. Zagrożenia i zalecane działania profilaktyczne w zakresie bezpieczeństwa fizycznego i cyfrowego uczniów. MEN. (2020), ORE |
|
Zagrożenia w Internecie. Zapobieganie – reagowanie. Seksting. NASK. ORE. (broszura) Zagrożenia w Internecie. Zapobieganie – reagowanie. Seksting. |
|
Zagrożenia w Internecie. Zapobieganie – reagowanie. Gry komputerowe. NASK. ORE. (broszura) Zagrożenia w Internecie. Zapobieganie – reagowanie. Gry komputerowe |
|
Zagrożenia w Internecie. Zapobieganie – reagowanie. Cyberprzemoc. Cześć 1. NASK. ORE. (broszura) Zagrożenia w Internecie. Zapobieganie – reagowanie. Cyberprzemoc. Cześć 1 |
|
Zagrożenia w Internecie. Zapobieganie – reagowanie. Cyberprzemoc. Cześć 2. NASK. ORE.(broszura) Zagrożenia w Internecie. Zapobieganie – reagowanie. Cyberprzemoc. Cześć 2 |
|
Program wychowawczo-profilaktyczny – krok po kroku. Magdalena Wieczorek (2018), ORE |
|
Opracowujemy i ewaluujemy program wychowawczo-profilaktyczny szkoły. Zbigniew Gaś, Wiesław Poleszak (2017), ORE Opracowujemy i ewaluujemy program wychowawczo-profilaktyczny szkoły |
|
Działania wychowawczo-profilaktyczne a diagnoza potrzeb środowiska szkolnego. Joanna Borowik (2018), ORE Działania wychowawczo-profilaktyczne a diagnoza potrzeb środowiska szkolnego |
|
Klimat społeczny szkoły. Wiesław Poleszak, ORE |
|
Pakiet materiałów dotyczących komunikacji bez przemocy, w tym materiały dla mediatorów,Fundacja Instytut Edukacji Pozytywnej |
|
Publikacja „Psychoedukacja dla nauczycieli i nauczycielek oraz rodziców”.IBE |
|
Jak rozmawiać z rodzicem ucznia w kryzysie. Fundacja Życie warte jest rozmowy https://backend.zwjr.pl/media/attachments/Jak_rozmawia%C4%87_z_rodzicem_ucznia_w_kryzysie.pdf |
|
Poradnik dla nauczycieli: Samouszkodzenia u dzieci i młodzieży. Fundacja Życie warte jest rozmowy https://backend.zwjr.pl/media/attachments/Samouszkodzenia_u_dzieci_i_m%C5%82odzie%C5%BCy.pdf |
|
Poradnik dla nauczycieli: Wsparcie ucznia po próbie samobójczej. Fundacja Życie warte jest rozmowy
|
|
Interwencje po śmierci samobójczej – o znaczeniu i potrzebie działań postwencyjnych w szkole. Fundacja Życie warte jest rozmowy https://backend.zwjr.pl/media/attachments/poradnik_interwencje_po_smierci_samobojczej.pdf |
|
Poradnik nt. samouszkodzeń u młodzieży, skierowany do środowiska szkolnego (nauczyciele, wychowawcy, szkolni specjaliści). Fundacja Życie warte jest rozmowy https://backend.zwjr.pl/media/attachments/poradnik_samouszkodzenia_QdscBfH.pdf |
|
Cyberlekcje 3.0 – scenariusze lekcje, NASK Cyberlekcje3.0.- webinary: 7.10.2025r. klasy 1-3- Netykieta(na bazie animacji dot. niemiłych komentarzy). Zapisy zostaną uruchomione we wrześniu |
|
Międzynarodowe Konferencja (23-26 września 2026r). NASK |
|
Gala Dnia Bezpiecznego Internetu (10 luty 2026r.).NASK |
|
Materiały pomocnicze dla nauczycieli w kontaktach z osobami w kryzysie samobójczym (przygotowane na zlecenie Ministerstwa Zdrowia we współpracy z Ministerstwem Edukacji Narodowej przez ekspertki Biura ds. Zapobiegania Zachowaniom Samobójczym Zakładu Zdrowia Publicznego w Instytucie Psychiatrii i Neurologii: Lucynę Kicińską i Małgorzatę Łubę) |
|
Dla rodziców |
|
WEBINARY- Strefa Dobrych Emocji Fundacja Fine, ZPE https://zpe.gov.pl/b/wbinary---strefa-dobrych-emocji-fundacja-fine/PJBBSQRah |
|
Agresja i przemoc w szkole czyli co powinniśmy wiedzieć, by skutecznie działać. Ewa Czemierowska-Koruba (2015), ORE Agresja i przemoc w szkole czyli co powinniśmy wiedzieć, by skutecznie działać |
|
Przemoc rówieśnicza – o czym musimy pamiętać a często zapominamy. Jacek Pyżalski (prezentacja), ORE Przemoc rówieśnicza – o czym musimy pamiętać a często zapominamy |
|
Postawy i oddziaływania dorosłych w przeciwdziałaniu przemocy rówieśniczej. Tomasz Garstka. ORE Postawy i oddziaływania dorosłych w przeciwdziałaniu przemocy rówieśniczej |
|
Psychologiczne aspekty bullyingu: perspektywa sprawcy, ofiary i świadka. Katarzyna Fenik. ORE Psychologiczne aspekty bullyingu: perspektywa sprawcy, ofiary i świadka. |
|
Dobrze ze złością. Jak wspierać dzieci i młodzież w konstruktywnym radzeniu sobie ze złością. Katarzyna Zawisza-Mlost (2021), ORE Dobrze ze złością. Jak wspierać dzieci i młodzież w konstruktywnym radzeniu sobie ze złością |
|
Zagrożenia pornografią. Zagrożenia rozwoju psychoseksualnego związane z dostępem do treści pornograficznych. Leszek Putyński (2015) (szkoły ponadpodstawowe), ORE |
|
Zarządzanie emocjami. Krok w stronę zdrowia psychicznego. Marta Jankowska (2020), ORE |
|
W stresie. Strategia oswajania. Jagoda Sikora (2024), ORE |
|
Zagrożenia w Internecie. Zapobieganie – reagowanie. Seksting. NASK. ORE. (broszura) Zagrożenia w Internecie. Zapobieganie – reagowanie. Seksting. |
|
Zagrożenia w Internecie. Zapobieganie – reagowanie. Gry komputerowe. NASK. ORE. (broszura) Zagrożenia w Internecie. Zapobieganie – reagowanie. Gry komputerowe |
|
Zagrożenia w Internecie. Zapobieganie – reagowanie. Cyberprzemoc. Cześć 1. NASK. ORE. (broszura) Zagrożenia w Internecie. Zapobieganie – reagowanie. Cyberprzemoc. Cześć 1 |
|
Zagrożenia w Internecie. Zapobieganie – reagowanie. Cyberprzemoc. Cześć 2. NASK. ORE.(broszura) Zagrożenia w Internecie. Zapobieganie – reagowanie. Cyberprzemoc. Cześć 2 |
|
Działania wychowawczo-profilaktyczne a diagnoza potrzeb środowiska szkolnego. Joanna Borowik (2018), ORE Działania wychowawczo-profilaktyczne a diagnoza potrzeb środowiska szkolnego |
|
Klimat społeczny szkoły. Wiesław Poleszak, ORE |
|
Pakiet materiałów dotyczących komunikacji bez przemocy, w tym materiały dla mediatorów, Fundacja Instytut Edukacji Pozytywnej |
|
Publikacja „Psychoedukacja dla nauczycieli i nauczycielek oraz rodziców”. IBE |
|
Poradnik pierwsza pomoc emocjonalna. Fundacja Życie warte jest rozmowy https://backend.zwjr.pl/media/attachments/Pierwsza_pomoc_emocjonalna_PzkRQHs.pdf |
|
W sieci wyzwań. Sztuka wychowania w cyfrowym świecie- poradnik dla rodziców. NASK |
|
Podcasty „ Cyfrowe wieczory dla rodziców” – będą dostępne we wrześniu. NASK https://www.youtube.com/@saferinternetpolska |
|
Jak i gdzie zgłosić przestępstwo popełnione w Internecie? NASK |
|
Międzynarodowe Konferencja (23-26 września 2026r). NASK |
|
Gala Dnia Bezpiecznego Internetu (10 luty 2026r. ). NASK |
|
Załączniki |
|
Ścieżka pomocy - uczeń |
|
Ścieżka pomocy - rodzic |
|
Ścieżka pomocy - szkoła |
|
Załącznik nr 3 Ramka – Telefony pomocowe |
|
Załącznik nr 4 Scenariusz spotkania z rodzicami (przedszkole, klasa I-III), Fundacja Instytut Edukacji Pozytywnej |
|
Załącznik nr 5 Scenariusz dla przedszkola „Metafora serduszka” Fundacja Instytut Edukacji Pozytywnej |
|
Załącznik nr 6 Scenariusz dla klas I-III „Kim jestem dla siebie” Fundacja Instytut Edukacji Pozytywnej |
Tydzień Przeciwdziałania Przemocy Rówieśniczej
i Tydzień Budowania Relacji
w dniach od 29 września do 3 października 2025 r. odbędą się dwie ogólnopolskie inicjatywy:
· Tydzień Przeciwdziałania Przemocy Rówieśniczej – dla szkół i placówek oświatowych,
· Tydzień Budowania Relacji – dla przedszkoli.
Zapraszam całą społeczność szkolną do czynnego włączenia się w ich realizację i podjęcie w tym czasie działań, które będą miały na celu m.in.: przeciwdziałanie przemocy rówieśniczej, profilaktykę uzależnień, rozwijanie kompetencji emocjonalnych i społecznych oraz umiejętności rozwiązywania konfliktów.
W ramach prowadzonej w Zespole Szkolno-Przedszkolnym akcji edukacyjnej planowane są następujące aktywności i działania skierowane do wychowanków przedszkola, uczniów, rodziców i nauczycieli:
1. Dla wychowanków przedszkola zorganizowane zostaną zajęcia w ramach realizowanego projektu „Na ratunek emocjom” – koordynatorem akcji będzie P. Monika Paliga-Bańka – terapeuta emocjonalno-społeczny.
2. Dla uczniów kl. I – III zostaną przeprowadzone zajęcia z wychowawcami klas i psychologiem na temat rozpoznawania emocji i ich nazywania.
3. Dla uczniów kl. IV-VIII zostaną przeprowadzone zajęcia na temat: rozwiązywania konfliktów, przeciwdziałania przemocy rówieśniczej.
4. Zarówno rodzice jak i nauczyciele będą mieli możliwość podniesienia swoich umiejętności w zakresie właściwej komunikacji, a także rozwiązywania sytuacji problemowych i konfliktowych w klasie.
Wszystkie interesujące materiały edukacyjne zostaną Państwu udostępnione za pośrednictwem strony Internetowej szkoły i profilu szkoły w mediach społecznościowych.
5. Dla wychowanków przedszkoli i uczniów kl. I – III zostanie przeprowadzony konkurs dotyczący rozpoznawania i nazywania emocji „Emocjolandia, miasto uczuć”, do którego zostaną zaproszeni także rodzice dzieci. Koordynatorem konkursu będzie P. Dagmara Małota-Machura – psycholog szkolna.
Akcja została zorganizowana pod patronatem MEN.
Informację opracowała: Agnieszka Sieradzka – pedagog szkolna
Nie taki pedagog straszny jak go malują!
DO PEDAGOGA SZKOLNEGO MOŻE PRZYJŚĆ KAŻDY, KTO MA JAKIŚ KŁOPOT,
A NIE POTRAFI SOBIE Z NIM SAMODZIELNIE PORADZIĆ
Godziny pracy pedagoga szkolnego 2025/2026
Poniedziałek
7.00 – 9.30
10.15 – 11.10
11.55 – 12.10
12.55 – 14.00
Wtorek
7.00 – 8.55
11.05 – 12.10
Środa
7.30 – 7.45
9.20 – 10.20
11.05 – 14.45
Czwartek
11.55 – 13.55
Piątek
7.20 – 9.20
Zwróć się do pedagoga szkolnego, gdy :
v Czujesz, że nikt Cię nie rozumie, jesteś samotny
v Nie potrafisz porozumieć się z nauczycielem
v Masz problemy rodzinne
v Znajdujesz się w trudnej sytuacji materialnej
v Chcesz podzielić się swoją radością, sukcesem
v Chciałbyś pomóc innym, lecz nie wiesz, w jaki sposób
v Masz ciekawe pomysły, którymi chcesz się podzielić
v Przyjdź także z każdą sprawą, z którą sam nie potrafisz sobie poradzić
Rodzice uczniów mogą oczekiwać pomocy w rozwiązaniu sytuacji problemowej, dotyczącej ich dziecka, a mianowicie:
- trudności w nauce bądź niepowodzenia szkolne dziecka
- problemy z zachowaniem dziecka (zmiany zachowania dziecka, problemy dziecka z rówieśnikami);
- uzyskania informacji o dalszej ścieżce edukacyjno – zawodowej dla swojego dziecka.
Nauczyciele mogą oczekiwać:
- pomocy w zdiagnozowaniu przyczyn trudności w nauce i niepowodzeń szkolnych uczniów;
- analizy opinii o uczniach z poradni psychologiczno-pedagogicznej;
- wspierania w podejmowaniu działań wychowawczych i profilaktycznych wynikających z programu wychowawczego i profilaktycznego (m.in. organizowanie imprez profilaktycznych, zajęcia wychowawcze z młodzieżą, realizowanie wybranych programów profilaktycznych, zajęcia dotyczące wyboru przyszłej szkoły i zawodu);
- wsparcia w rozwiązywaniu problemów wychowawczych dotyczących uczniów (np. indywidualnych rozmów z uczniami, rodzicami uczniów sprawiającymi różnego rodzaju problemy wychowawcze).
Głównym partnerem w mojej pracy jest uczeń !!!
Czego masz prawo oczekiwać decydując się na rozmowę z pedagogiem szkolnym?
Całkowitej dyskrecji, wszystko o czym powiesz zostanie na zawsze Twoje, nawet jeżeli czasem pedagog będzie cię namawiał do poszerzenia grona wtajemniczonych to decyzja będzie i tak niemal zawsze należała tylko do Ciebie. Życzliwej uwagi, niezależnie od tego z jaką sprawą zwrócisz się do pedagoga. Zostaniesz bardzo uważnie wysłuchana/y.
W RAMACH SWOJEJ PRACY PEDAGOG SZKOLNY WSPÓŁPRACUJE Z TAKIMI PLACÓWKAMI WSPIERAJĄCYMI PROCES DYDAKTYCZNO-WYCHOWAWCZY SZKOŁY, JAK:
- Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną
- Miejskim i Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej
- Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie
- Policją
- Sądem Rejonowy – III Wydziałem Rodzinnym i Nieletnich
Dzieci nadpobudliwe psychoruchowo
Zaburzenia u dzieci
DZIECI NADPOBUDLIWE PSYCHORUCHOWO
http://www.zso1.bytom.pl/Pedagog/index.htm
Nadpobudliwość psychoruchowa – to zespół cech zachowania, który dotyczy czynności psychicznych i motorycznych. Występuje w postaci:
- wzmożonego pobudzenia ruchowego (niepokój ruchowy, czyli: nieustanne kręcenie się, zmiany pozycji ciała, ciągłe manipulowanie wokół własnej osoby [skubanie garderoby, guzików, ogryzanie paznokci itp.]);
- nadmiernej reaktywności emocjonalnej (m.in. w zachowaniu dziecka występuje: drażliwość, agresywność lub płaczliwość, lękliwość; działania dziecka są słabo kontrolowane; dziecko wykazuje się małą wytrwałością, zniechęca się w sytuacjach trudnych, jest mało odporne na niepowodzenia; cechuje się niedojrzałością i niezrównoważeniem emocjonalnym);
- specyficznych zaburzeń funkcji poznawczych (m.in. wszystkie nowe bodĽce zwracają uwagę dziecka; u dziecka występuje: słaba koncentracja, mała trwałość, nadmierna przerzutność i brak selektywnej uwagi, mała wytrwałość, szybka męczliwość, wahania mobilizacji psychicznej. Konsekwencją tych zaburzeń jest „roztrzepanie” dziecka, zapominanie, chaotyczność i słaba organizacja działania, co mimo dobrej sprawności intelektualnej dziecka, może wpływać na osłabienie wyników w nauce).
RADY DLA RODZICÓW I NAUCZYCIELI DZIECI NADPOBUDLIWYCH PSYCHORUCHOWO:
1. Zaakceptować występujące u dziecka przejawy nadpobudliwości psychoruchowej i zrozumieć, że nie są one spowodowane „złą wolą” dziecka.
2. Nie karać (szczególnie cieleśnie) przejawów nadpobudliwości, gdyż może się ona przerodzić w zachowania agresywne (mające np. ujście poza domem, mimo objawów posłuszeństwa dziecka w domu, w obecności rodziców).
3. Otaczać dziecko atmosferą ciepła emocjonalnego, bezpieczeństwa, spokoju, życzliwości i zrozumienia dla jego problemów.
4. Wyciszać jego napięcia emocjonalne, lęki, przez stworzenie warunków sprzyjających wypowiadaniu się, okazywaniu przeżywanych uczuć.
5. Dostrzegać nawet niewielką poprawę w postępowaniu dziecka, wzmacniać pozytywne przejawy zachowania.
6. Konsekwentnie egzekwować od dziecka przestrzegania określonych norm i ustaleń (np. stałe godziny na naukę, zabawę itp.). Zapoznać dziecko ze stałym systemem praw i wymagań, konsekwentnie wprowadzając w życie.
7. Nie hamować nadmiernej aktywności dziecka, lecz stale, dyskretnie ukierunkowywać jego działalność na właściwy cel (np. pozwolić na uczestnictwo w szkolnych pozalekcyjnych zajęciach sportowych, zorganizować rodzinny wypoczynek na świeżym powietrzu itp.)
8. Czuwać nad stawianiem celów na miarę możliwości dziecka (niezbyt odległe w czasie, na odpowiednim poziomie trudności). Dzielić pracę, naukę na mniejsze bloki, z przerwami między nimi.
9. Dyskretnie pomagać w organizowaniu działań dziecka tak, aby zawsze osiągnęło zamierzony cel, zakończyło czynność, wykonało zadanie.
10. Odległość i jakość celów, zakres obowiązków starać się dostosować do wieku i zainteresowań dziecka.
Przemawiasz czy rozmawiasz?
– krótki test dla rodziców (i nie tylko)
Czy umiesz rozmawiać z dzieckiem? Przemawiasz czy rozmawiasz? Jak pokierować rozmową w trudnych dla dziecka sytuacjach, aby rozmowa ta była możliwie najbardziej satysfakcjonująca dla was obydwojga? Może na te pytania nakłonią Cię do zastanowienia i przemyślenia: czy nie warto czegoś zmienić w stosunkach z moim dzieckiem?
Poniżej znajdziesz opisy 10 sytuacji, w których dziecko mówi do Ciebie o swoich kłopotach, problemach lub zainteresowaniach. W każdym przypadku masz podane 3 możliwe odpowiedzi rodzica. Wyobraź sobie te sytuacje i wybierz tę odpowiedź, która jest najbliższa twojej przypuszczalnej reakcji (literę a, b lub c – odpowiedzi, wraz z numerem pytania zapisz sobie na kartce).
1. Dziecko mówi ci, że znowu nie powiodło mu się w szkole.
a. Jesteś tuman. Nigdy się niczego nie nauczysz.
b. Jak to się stało? Opowiedz mi o tym.
c. To bardzo niedobrze. Koniec semestru za pasem, a tu kolejna dwója. Coś należałoby z tym zrobić. Ja zawsze starałem się szczególnie przykładać do nauki pod koniec semestru.
2. Krzyś wraca ze szkoły i mówi: „Ten Piotrek jest okropny. Podstawił mi nogę więc mu przyłożyłem. Zobaczyła to Pani i to ja dostałem uwagę w dzienniczku”.
a. Czy Piotrek wszystkich tak zaczepia?
b. Ty zawsze musisz wpakować się w jakąś aferę.
c. Czy wiesz, że nie wolno się bić?
3. Przychodzisz z pracy a dziecko mówi: „Bawiłem się piłką i stłukłem ten wazon ze stołu”.
a. Jak można grać w piłkę w mieszkaniu. Wracam zmęczony i od razu słyszę o problemach w domu.
b. Jesteś nieznośny. Już nie mam do ciebie siły.
c. Bardzo mi szkoda tego wazonu. Czy masz jakiś pomysł jak temu zaradzić?
4. Jedziecie z wizytą do babci. Syn, już gotowy, wyszedł na chwilkę z domu. Wraca i mówi: „Pośliznąłem się na trawie i poplamiłem sobie spodnie”.
a. Ty nigdy nie uważasz. Nigdy nie możesz wyglądać jak człowiek.
b. Nie nastarczę z tym praniem. A tak mi zależało, żebyś dzisiaj porządnie wyglądał.
c. Co teraz zrobimy? Poradź coś.
5. Wieczorem po kolacji Kasia mówi: „Mam kłopot. Nie wiem co kupić Zosi na urodziny, a do tego mam niewiele pieniędzy”.
a. Trzeba było pomyśleć o tym wcześniej i nie kupować sobie codziennie lodów. Ja, gdy wiem, że mam wydatki, nie wydaję na drobiazgi.
b. To przecież nie moje zmartwienie.
c. A czy masz jakiś pomysł na prezent?
6. Za kilka dni początek roku szkolnego. Syn wraca z obozu w nienajlepszym humorze i w końcu mówi: „Kaśka nie napisała do mnie przez całe wakacje. Obiecywała, a teraz jest mi smutno”.
a. Co się przejmujesz! Kaśka nie jest chyba najważniejsza. Mnie się też często nie chce pisać listów. A ty też nie zawsze odpisujesz innym.
b. Już niedługo się spotkacie i będziecie mogli porozmawiać na ten temat. Może wszystko się wyjaśni.
c. Trzeba nie mieć ambicji, żeby martwić się listem od Kaśki.
7. Siedzicie przy stole po kolacji. Syn mówi: „Podobał mi się ten western, a Wojtek powiedział, że jest kiepski”.
a. A dlaczego ty uważasz, że jest ciekawy?
b. Nie chodzę na takie filmy. Uważam, że to strata czasu i lepiej zająć się czymś bardziej pożytecznym.
c. Westerny są historią Dzikiego Zachodu. Parę lat temu oglądałem „Biały Kanion” – to był western!
8. Wracasz z pracy. Pies nie był na dworze, mimo że popołudniowy spacer z nim jest obowiązkiem dziecka.
a. Co się stało, że As jeszcze nie był na dworze?
b. Na tobie kompletnie nie można polegać!
c. Obiecałeś, że będziesz wyprowadzał psa w południe. Co by było, gdybym ja też nie wywiązywał się z obietnic?
9. Paweł wracając ze szkoły ma kupować pieczywo. Zabierasz się do przygotowywania kolacji, a tu nie ma chleba.
a. Ty o niczym nie myślisz. I co teraz będziemy jeść?
b. Co się stało, że nie kupiłeś chleba? Szkoda, że mi o tym nie powiedziałeś.
c. Jeśli się nie wypełnia swoich obowiązków, to nie można mieć pretensji, że na kolację będzie zupa mleczna. Ja też nie mam na nią ochoty, ale nic na to nie poradzę.
10. Wojtek miał wrócić o ósmej, a wrócił o dziesiątej. Nie zadzwonił i nie uprzedził.
a. Czy wiesz co może się stać jak się tak łazi po ciemku? Tylu bandytów włóczy się po ulicach. To jest nie do wytrzymania.
b. Szkoda, że nie zadzwoniłeś, bo martwiliśmy się. Co się stało?
c. Ty zawsze jesteś niepunktualny.
Wyniki oblicz według tabelki, a potem podsumuj punkty
|
a |
b |
c |
|
|
1 |
1 |
2 |
– |
|
2 |
2 |
1 |
– |
|
3 |
– |
1 |
2 |
|
4 |
1 |
– |
2 |
|
5 |
– |
1 |
2 |
|
6 |
– |
2 |
1 |
|
7 |
2 |
1 |
– |
|
8 |
2 |
1 |
– |
|
9 |
1 |
2 |
– |
|
10 |
– |
2 |
1 |
Masz od 0 do 7 punktów.
W swoich rozmowach z dzieckiem popełniasz generalnie jeden poważny błąd. Starasz się mianowicie za wszelką cenę przekazać mu swój punkt widzenia. Niejednokrotnie wygłaszasz długą tyradę, która czasem nawet nie bardzo wiąże się z tym z czym dziecko zwróciło się do ciebie. Jeśli przyszło z jakimś kłopotem, chciało abyście wspólnie znaleźli jakieś rozwiązanie, a nie żebyś odpowiadał mu o swoich doświadczeniach w tym zakresie. Być może z uwagą wysłuchałoby twoich wspomnień, gdyby uzyskało wcześniej odpowiedzi na nurtujące je pytania, ale gdy od razu zaczynasz mówić o sobie, może czuć się rozgoryczone i osamotnione w swych trudnościach. Jeśli z kolei zaczynasz je jedynie pouczać bez dokładnego poznania sytuacji, twoja wypowiedź może być nieadekwatna, a co gorsza nudna dla dziecka, gdyż odległa od tego z czym przyszło. Nie moralizuj więc, nie wygłaszaj wykładu, lecz staraj się rzeczywiście rozmawiać. A to znaczy wysłuchaj cierpliwie tego, co dziecko ma ci do powiedzenia, postaraj się dojść do prawdy, do rzeczywistej przyczyny jego kłopotów poprzez dokładną analizę faktów. Dalej spróbuj tak pokierować rozmową, aby sprowokować dziecko do samodzielnego zaproponowania rozwiązania. Jeśli nie jest to możliwe, przedstaw swoją propozycję, ale pamiętaj, twoja propozycja powinna być przedyskutowana z dzieckiem, a nie podana mu z pozycji osoby wszystkowiedzącej.
Uzyskałeś od 8 do 13 punktów.
Wynik taki wskazuje niestety na to, że gdy dziecko ma jakiś problem albo odsuwasz się od tego problemu pozostawiając dziecko samemu, albo też natychmiast je potępiasz. Dziecko może czuć się osamotnione, może wręcz lękać się wyjawiania przed tobą swoich kłopotów. Po co to ma robić, jeśli nie tylko nie dopomożesz mu w znalezieniu rozwiązania, lecz jeszcze pogłębisz jego trudności krytykując je (czasami bardzo ostro!). Przecież chyba nie o to ci chodzi! Postępując w taki sposób możesz prędzej czy później doprowadzić do tego, że dziecko wcale nie będzie się do ciebie zwracało ze swymi problemami.
Jeśli jeszcze nie jest tak źle, jeśli jeszcze dziecko mówi ci o swoich zmartwieniach, staraj się nie marnować tej szansy. Spróbuj popracować troszeczkę nad waszymi rozmowami a staną się one z pewnością ciekawsze, bardziej satysfakcjonujące dla obu stron. Na każdy problem można spojrzeć z różnych punktów widzenia, także z punktu widzenia dziecka. I ten punkt widzenia powinieneś poznać, a nie natychmiast formułować własny, niepochlebny sąd o faktach i o samym dziecku. Nie masz monopolu na posiadanie racji, a twoje wypowiedzi mogą działać wręcz jako kary.
Masz od 14 do 20 punktów.
Właściwie rozumiesz ideę rozmowy. Starasz się cierpliwie wysłuchać swego rozmówcy, poznać wszystkie fakty poprzez stawianie odpowiednich pytań. Starasz się zrozumieć co powodowało twoim dzieckiem w określonej sytuacji, dlaczego popadło w kłopoty i jakie widzi możliwości rozwiązania problemu. Nawet jeśli od pierwszej chwili wydaje ci się, że wina leży po stronie dziecka, że samo spowodowało dla siebie taką sytuację, nie rozpoczynasz od wygłaszania osądu, lecz starasz się najpierw wysłuchać jego opinii. To bardzo dobrze.
Opracowanie: Ewa Klimas-Kuchtowa „Jak lepiej rozumieć i wychowywać dziecko”, wyd. GEO, Kraków 1997 r
Kontakt
ul. Przyszłości 9
42-470 Żelisławice
telefon: 326741750
e-mail: zspz@zspzelislawice.dlaedu.pl
